Σαρίπολος

Επώνυμο δύο Ελλήνων νομικών. 1. Νικόλαος. (Λάρνακα, Κύπρος 1817 - Αθήνα 1887). Παρακολούθησε τα εγκύκλια μαθήματα στην Τεργέστη, όπου είχε καταφύγει η οικογένεια του διωκόμενη από τους Τούρκους κατά την Επανάσταση του 21, και κατόπιν σπούδασε στο Παρίσι ιατρική στην αρχή και μετά νομικά. Εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα μετά τη μεταπολίτευση του 1844, στην αρχή ως ιδιαίτερος γραμματέας του I. Κωλέττη. Το 1846 διορίστηκε καθηγητής του συνταγματικού δίκαιου στο πανεπιστήμιο, αλλά απολύθηκε το 1852, ξαναδιορίστηκε το 1862 και υπηρέτησε ως το 1875 οπότε απολύθηκε και πάλι. Η πολυμάθεια και η ευρύτητα του πνεύματος του τού επέτρεψαν να επεκτείνει τη διδασκαλία του, εκτός από το συνταγματικό και στο ποινικό και στο διεθνές δίκαιο. Καρπός της διδασκαλίας αυτής και των επιστημονικών ερευνών και αναζητήσεων του υπήρξαν τρία κυρίως ογκώδη έργα : Τα των εθνών εν ειρήνη και εν πολέμω νόμιμα (2 τόμοι, 1860), Εγχειρίδιον Ποινικής Νομοθεσίας (5 τόμοι, 1875), Συνταγματικόν Δίκαιον (5 τόμοι, 1875-6). Ο Σ. έπαιξε σημαντικό ρόλο και στη μεταπολίτευση του 1863-4 ως εκπρόσωπος των ελληνικών παροικιών εξωτερικού και του πανεπιστήμιου Αθηνών και ως εισηγητής της Συνταγματικής Επιτροπής επί του πολιτεύματος. 2. Νικόλαος. (Αθήνα 1876-1944), γιος του προηγούμενου. Έπειτα από λαμπρές σπουδές στη δυτική Ευρώπη ανακηρύχτηκε διδάκτορας της νομικής σχολής των Παρισίων, με την πολύκροτη διατριβή: Η δημοκρατία και η αναλογική εκλογή (La democratie et l’electionpropor-tionnelle, 2 τόμοι, 1899). Αμέσως κατόπιν διορίστηκε υφηγητής στη νομική σχολή του πανεπιστήμιου Αθηνών. Το 1910 χρημάτισε γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης και τον ίδιο χρόνο διορίστηκε τακτικός καθηγητής του συνταγματικού δίκαιου στο πανεπιστήμιο Αθηνών. Την έδρα αυτή λάμπρυνε με τη διδασκαλία του ως το 1922, οπότε αποχώρησε λόγω ασθένειας. Αν και ο Σ. εφάρμοσε στην ερμηνεία του συνταγματικού δίκαιου αυστηρή νομική μέθοδο, επηρεασμένη από τα ρεύματα του νομικού θετικισμού, παράμεινε ευαίσθητος στις εξελίξεις του συγκριτικού συνταγματικού δικαίου και των νεοτάτων ιδεολογικών αναπροσαρμογών και μεταβολών που επηρεάζουν άμεσα και αποφασιστικά αυτόν τον κλάδο του δικαίου. Υποβοήθησε έτσι την ανάδειξη, στα πλαίσια του πανεπιστήμιου, δημοσιολόγων προσανατολισμένων κατά τρόπο περισσότερο αποφασιστικό προς την κοινωνιολογική ερμηνεία και μελέτη των θεσμών, όπως ο Αλέξανδρος Σβώλος. Από τις πολυάριθμες μελέτες και έργα του αξίζει να αναφερθούν: Les persones morales et leur responsabilitepenale (1899), Η ιδέα της κυριαρχίας του λαού (1900), Η καθολική ψηφοφορία εν Ευρώπη και Αμερική (1900), Κρητικόν Συνταγματικόν Δίκαιον (1902), Περί του κανονιστικού δικαιώματος του βασιλέως και περί των αναγκαστικών διαταγμάτων (1903), Σύστημα Συνταγματικού Δικαίου και Γενικού Δημοσίου Δικαίου (τόμος 1, τεύχη Α - Β, 1903, 1904), Μελέται περί των δημοσίων υπαλλήλων (1906), Περί των ορίων του καθήκοντος υπακοής των δημοσίων υπαλλήλων εις τας προϊσταμένας αρχάς (1908), Το δημόσιο δίκαιο του Βασιλείου της Ελλάδος (Das Staatsrecht des Κό-nigsreichs Griechenland, 1909), Περί των προθεσμιών κυρώσεως, εκδόσεως και δημοσιεύσεως των νόμων (1911), Περί του δικαστηρίου των λειών και της εφαρμογής του δικαίου του κατά θάλασσαν πολέμου (1913), Τα αναγκαστικά διατάγματα εν Γαλλία κατά τον πόλεμον (1916), Περί της νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως εν Γαλλία κατά τον πόλεμον (1918), Περί πολιτείας και των στοιχείων αυτής (1921). Ιδιαίτερη διάδοση και αποφασιστική επιρροή επάνω στη σκέψη των νομικών γνώρισε το τρίτομο Σύστημα του Συνταγματικού Δικαίου της Ελλάδος εν συγκρίσει προς τα των ξένων κρατών, το οποίο είχε αλλεπάλληλες εκδόσεις (τετάρτη επαυξημένη έκδοση, 1923).